Toplumda kadın ve erkeklere ait farklı roller vardır. Bu rollerin bazıları kadın ve erkeklerin biyolojik özelliklerine bazıları ise tamamen toplumun algısı ve kültürel özelliklerine dayalı olarak belirlenmiştir.

Kadın ve erkekler arasındaki biyolojik farklılıklar cinsiyet kavramı ile açıklanırken toplumun kadın ve erkeklerden beklentileri, yüklediği sorumluluk ve rolleri ise toplumsal cinsiyet kavramı ile açıklanır (Özkan ve Gündoğdu, 2011).

Toplumsal cinsiyet, günlük yaşamda kadın ve erkeklerin rollerini, statülerini, haklarını ve sorumluluklarını büyük ölçüde etkilemektedir. Toplumun ortak algı ve kültürel özelliklerine göre belirlenen bu durum, her toplumda farklı şekillerde görülebilmektedir. Çoğu toplumda toplumsal cinsiyet; eğitime erişim, siyasal katılım, mülkiyet edinme, meslek seçimi, çalışma koşulları ve ücretler gibi önemli konularda belirleyici olmaktadır.

Cinsiyete dayalı olarak yapılan bu tespit, aslında kadın ve erkeklerin ne yapabileceklerinden daha çok ne yapmaları gerektiği ile ilgili toplumsal algıdan oluşmaktadır. Bu algı çoğu zaman alışılagelmiş bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Haber bültenlerine kimi zaman konu olan “Kadın Patron”, “Kadın Siyasetçi”, “Kadın Başkan” vb. gibi haberler, aslında kadının toplumsal cinsiyet algısına rağmen bir şeyler başardığını anlatmaktadır.

Kadın Otobüs Şoförü

Toplumsal cinsiyet algısının, kültüre dayalı olarak geliştiğinden yukarıda bahsedilmişti. Kültürün gelecek nesillere aktarılmasında önemli bir rol oynayan deyim ve atasözlerinde de toplumsal cinsiyet algısını görmek mümkündür. Örneğin; “Erkek getirmeyi, kadın yetirmeyi bilmeli” deyimi toplumda erkeklerin çalışıp kazanma, kadınların ise evde tasarruf yapma ile ilgili sorumluluklarına vurgu yapmaktadır. Yine “Her başarılı erkeğin arkasında bir kadın vardır” deyimi ise erkeğin çalışma hayatında aktif olması, kadının ona destek olması ve evdeki sorumlukları ile ilgili olarak da söylenmektedir.

TOPLUMSAL CİNSİYET

Toplumsal cinsiyet, biyolojik cinsiyetten farklı olarak, kadınla erkeğin sosyal ve kültürel açıdan tanımlanmasını, toplumların bu iki cinsi birbirinden ayırt etme biçimini, onlara verdiği toplumsal rolleri anlatmak için kullanılan bir kavramdır (Ecevit, 2011).